Prawo autorskie w internecie: projekty pod ochroną, idee to dobro wspólne

reklama

Niezbywalność praw autorskich

Autorskie prawa osobiste zawsze przysługują twórcy utworu, także w przypadku utworów stworzonych przez pracownika w ramach stosunku pracy. Domniemywa się przy tym, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Autorskie prawa osobiste są niezbywalne, w związku z czym nie mogą zostać skutecznie przeniesione przez twórcę na rzecz innej osoby na podstawie jakiejkolwiek umowy.

Tworzysz produkt, nabywasz prawa

Autorskie prawa majątkowe do utworu co do zasady nabywa – z chwilą stworzenia utworu – twórca. Ponieważ, w przeciwieństwie do autorskich praw osobistych, prawa te mają charakter zbywalny, mogą być przedmiotem transakcji, na podstawie której zostaną nabyte przez inną osobę. Nabywca staje się wówczas podmiotem tychże praw.

Należy mieć przy tym na uwadze, że autorskie prawa majątkowe stanowią zestaw praw do korzystania z utworu na wielu odrębnych polach eksploatacji, a transakcja nie musi obejmować przeniesienia praw dotyczących wszystkich pól eksploatacji. Oznacza to, że autorskie prawa majątkowe mogą zostać rozczłonkowane – w tym sensie, że mogą przysługiwać różnym podmiotom w zakresie, w jakim odnoszą się do różnych pól eksploatacji.

Kiedy pracownik jest twórcą projektu

Inaczej niż w przypadku autorskich praw osobistych przedstawia się kwestia podmiotu autorskich praw majątkowych do utworów pracowniczych, czyli utworów stworzonych w ramach wykonywania przez twórcę obowiązków pracowniczych. Jeżeli umowa o pracę nie przewiduje inaczej, prawa te pracodawca automatycznie nabywa od pracownika z chwilą przyjęcia utworu – w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron (art. 12 ust. 1 prawa autorskiego).

Jeśli natomiast utworem pracowniczym jest program komputerowy, autorskie prawa majątkowe do niego pracodawca nabywa nie pochodnie od pracownika, lecz w sposób pierwotny, wprost na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, o ile tylko umowa o pracę nie stanowi inaczej (art. 74 ust. 3 prawa autorskiego). Od momentu stworzenia programu przysługują one zatem od razu pracodawcy.