Artykuł Partnera
Każde dziecko, mimo że rozwija się w swoim własnym tempie, przechodzi etapy kształtowania mowy podobnie. Na początku mamy do czynienia z głużeniem, następnie z gaworzeniem, a w wieku około 2 lat dziecko mówi pojedyncze wyrazy. Rodzice zastanawiają się często, jak zachęcić dziecko do mówienia i w jaki sposób kształtować jego mowę.
Jak komunikują się małe dzieci?
Tuż po urodzeniu jedynym sposobem noworodka na komunikację ze światem jest krzyk. Przez płacz dziecko wyraża różnego rodzaju emocje, takie jak ból czy głód. Około 2. miesiąca życia niemowlę zaczyna głużyć i śmiać się. Następnie dzieci gaworzą, wchodząc w ten sposób w coraz bliższe interakcje z bliskimi. Potrafią też komunikować kolejne emocje. Rodzice najczęściej są w stanie rozpoznać, co dziecko „ma na myśli”, i spełniać jego bieżące potrzeby.
Jak mówić do dziecka, by rozumiało?
Rodzice powinni być świadomi, że do dziecka należy mówić nawet w sytuacji, gdy wydawać by się mogło, że maluch nie rozumie „dorosłych słów”. Dzięki temu poznaje ton głosu rodziców oraz oswaja się z mową. Gdy dziecko jest nieco starsze, rodzice, chcąc, aby ich rozumiało, powinni mówić do niego spokojnie, powoli i w miarę możliwości prostymi zdaniami. Podczas codziennego czytania należy wybierać książeczki przystosowane do wieku i rozwoju intelektualnego dziecka. Nikt bowiem nie sięgnie po „Pana Tadeusza”, aby czytać go maluchowi na dobranoc, gdyż nie jest to język zrozumiały dla małego dziecka. Im prostszych wyrazów będą używać rodzice, tym szansa na ich powtarzanie i szybsze rozpoczęcie mówienia przez dziecko jest większa.
Jak zachęcić dziecko do mówienia?
Gdy dziecko uczęszcza do żłobka czy przedszkola, rodzice mogą porównywać umiejętności takie jak np. mowa z jego rówieśnikami. Gdy maluch mało mówi, pojawia się niepokój wśród części rodziców, którzy próbują zachęcić dziecko do mówienia. Do polecanych przez specjalistów sposobów należy powtarzanie słów po rodzicach, na przykład podczas czytania bajek i oglądania obrazków w książeczkach. Dzięki temu dziecko zachęcane jest do interakcji i rozmowy. Na początek świetnie sprawdzą się zabawy w naśladowanie różnych dźwięków wydawanych przez zwierzęta, las czy morze. Kształtuje to rozwój aparatu mowy u malucha. Należy też pamiętać, że kiedy dziecko się rozgaduje i zadaje milion pytań na godzinę, nie można go ignorować lub tym bardziej karcić, bowiem kiedy dziecko zaczyna mówić, rodzice powinni je wspierać i zachęcać do jak największej ciekawości oraz poznawania świata.
Jak kształtować mowę dziecka?
Nie wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, że rozwój mowy u dziecka zależy, poza ukształtowaniem aparatu mowy, także od słuchu malucha. Niektórzy rodzice rozpoczynają kształtowanie tego zmysłu jeszcze w momencie, gdy dziecko jest w brzuchu mamy. Udowodniono bowiem, że dziecko słyszy dźwięki, będąc w jamie macicy. Co prawda, nie reaguje ono wtedy na wszystkie częstotliwości, dlatego też najlepiej działa słuchanie przez przyszłą mamę muzyki relaksacyjnej czy też czytanie bajek ściszonym głosem. Podobne czynności można wykonywać po porodzie. Dziecko uczy się wtedy głosu najbliższych i poznaje kolejne dźwięki. Jeśli jest na etapie gaworzenia, osoby dorosłe mogą „gaworzyć” razem z nim, starać się modulować głos i wchodzić w swego rodzaju dyskusję. Kiedy dziecko zaczyna mówić, najpierw powtarza pojedyncze sylaby, a następnie zaczyna wypowiadać krótkie wyrazy. Najczęściej ma to miejsce pod koniec 1. roku życia, ale należy pamiętać, że niektóre dzieci zaczynają mówić wcześniej, a inne potrzebują na to więcej czasu. Gdy zaś rodziców niepokoi cokolwiek związanego z rozwojem mowy u malucha, najlepiej jest skonsultować się z pediatrą lub logopedą.
Artykuł Partnera