źródło: shutterstock.com

Siódma edycja raportu AI Index wykazała, że sztuczna inteligencja przewyższa ludzką wydajność tylko w kilku testach porównawczych. Wciąż nie radzi sobie z bardziej złożonymi zadaniami tak dobrze, jak mózg białkowy.

Twórcy raportu zauważyli potrzebę rozszerzenia wniosków o nowe obszary, dlatego edycja 2024 jest bardziej kompleksowa niż jego poprzednie wydania. Wraz z rozwojem AI położono szczególny nacisk na ważne trendy, jak postęp techniczny w dziedzinie AI, postrzeganie tej technologii czy wpływ geopolityki na jej rozwój.

Wiodące ośrodki AI: USA, UE i Chiny

Według raportu AI Index 2024 Stany Zjednoczone przewodzą Chinom, Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii jako wiodące źródło najlepszych modeli sztucznej inteligencji. W 2023 roku 61 znaczących modeli sztucznej inteligencji pochodziło z instytucji z siedzibą w USA. Znacznie przewyższa to liczbę 21 ośrodków w Unii Europejskiej i 15 w Chinach.

Warto zaznaczyć, że brakuje solidnej standaryzacji w raportowaniu dotyczącym odpowiedzialnej sztucznej inteligencji. Utrudnia to systematyczne porównanie ryzyka i ograniczeń związanych z poszczególnymi modelami AI.

Mózg białkowy przewyższa AI

Przeprowadzone testy wskazują, że sztuczna inteligencja przewyższa ludzką w kilku obszarach, jak klasyfikacja obrazów, rozumowanie wizualne i rozumienie języka angielskiego. Nie dościga jednak zdroworozsądkowego rozumowania, np. w przypadku matematyki. AI sprawia, że pracownicy osiągają większą produktywność i wykonują pracę na wyższym poziomie jakościowym. Jest to szansa na zniwelowanie różnic pomiędzy umiejętnościami pracowników nisko i wysoko wykwalifikowanych.

Mimo tego, dzięki dużym modelom językowym (LLM – Large Language Models) roboty stają się bardziej elastyczne i są w stanie wchodzić w interakcje społeczne. Systemy robotyczne takie jak PaLM-E i RT-2 mogą zadawać pytania w celu nawiązania relacji i pogłębienia swojej wiedzy.

LLM-y wciąż nie radzą sobie z rozumieniem praw autorskich, przez co mogą generować materiały noszące znamiona plagiatu, jak fragmenty opublikowanych artykułów czy sceny z filmów. Wątek ten staje się głównym tematem rozważań prawników nad rozwojem modeli językowych.

Mózg białkowy przewyższa AI / źródło: shutterstock.com

Społecznie ważny temat

Opinia publiczna dotycząca sztucznej inteligencji staje się coraz ważniejszym czynnikiem, mającym wpływ na jej rozwój. Rankingi oparte na ludzkiej ocenie, takie jak Chatbot Arena Leaderboard, zyskują na znaczeniu, zostawiając w tyle skomputeryzowane rankingi jak ImageNet czy SQuAD.

Liczba publikacji dotyczących sztucznej inteligencji utwierdza w przekonaniu, że jest to społecznie ważny temat. W 2022 roku w czasopismach naukowych pojawiło się 240 tys. publikacji dotyczących AI. Jest to niemal trzykrotny wzrost wobec 88 tys. publikacji w 2010 roku.

Co więcej, w 2022 roku opublikowano ponad 41 tys. materiałów konferencyjnych dotyczących AI. Stanowi to prawie dwukrotność wobec blisko 23 tys. takich publikacji w 2020 roku. Najchętniej poruszanymi tematami było uczenie maszynowe i rozpoznawanie wzorców.

Wpływ na gospodarkę

Deepfake’i polityczne są stosunkowo łatwe do wygenerowania i trudne do wykrycia. Z tego powodu musimy się liczyć z wpływem AI deepfake na wybory na całym świecie. Projekty takie jak CounterCloud pokazują, jak łatwo AI może tworzyć i rozpowszechniać fałszywe treści, wywołując szkodliwe zachowania. Ryzyko incydentów jest tym większe, że część modeli jest politycznie stronnicza. Sam ChatGPT przejawia uprzedzenia wobec amerykańskiej Partii Demokratycznej czy brytyjskiej Partii Pracy.

Ryzyka związane z AI wpływają także na działalność przedsiębiorstw na całym świecie. Globalne badania wykazują, że główne obawy dotyczą prywatności, bezpieczeństwa danych i niezawodności rozwiązań. Organizacje dążą do złagodzenia tych ryzyk, jednak jak dotychczas bez większego powodzenia.

Wpływ na gospodarkę / źródło: shutterstock.com

Jednocześnie nie da się nie zauważyć, że AI wyraźnie zwiększa przychody firm i obniża koszty. Badanie przygotowane przez McKinsey okazuje, że 42% organizacji korzystających z AI zgłasza obniżenie kosztów (wzrost o 10% w porównaniu z rokiem poprzednim), a 59% firm wskazuje, że dzięki wdrożeniu sztucznej inteligencji, ich przychody wzrosły.

W 2023 firmy z listy Fortune 500 otworzyły się na dyskusję o generatywnej sztucznej inteligencji. Niemal 80% firm z tej listy (394 przedsiębiorstwa) nawiązało do tematu AI w rozmowach dotyczących wyników finansowych.

Raport AI Index 2024 wyraźnie podkreśla, że pomimo postępów w dziedzinie sztucznej inteligencji, wciąż istnieją wyzwania związane z jej kompleksowym zrozumieniem i wykorzystaniem. Wpływ sztucznej inteligencji na gospodarkę oraz społeczeństwo jest coraz bardziej zauważalny, a jednocześnie rosną zarówno możliwości, jak i ryzyka z nią związane.