Karol Stryja

Podcasty w błyskawicznym tempie zyskują na popularność i sympatii odbiorców. Szczególnie w okresie pandemii format ten, w różnych odsłonach i o różnych tematykach, był częstym wyborem użytkowników.

Z Karolem Stryją – właścicielem studia podcastowego The Podcast Makers, autorem podcastu Zawodowcy, a także producentem najnowszej serii podcastów polskiego Facebooka oraz orędownikiem rewolucji głosowej, która właśnie się zaczęła – rozmawiamy właśnie o podcastach.

Monika Nykiel: Zacznijmy od tego, skąd wzięła się moda na podcasty i tak nagły wzrost popularności tego formatu?

Karol Stryja: Odpowiem pytaniem na pytanie. A skąd wzięła się moda na video w sieci? Media, podobnie jak większość dziedzin naszego życia, ulegają nieustannym zmianom. YouTube to przecież nic innego jak znana przez nas od dawna telewizja, tylko w nowej formie, w nowym kanale i dopasowana do stylu, w jakim żyjemy i pracujemy. Jest zindywidualizowana do tego stopnia, że KAŻDY może znaleźć swoje wiadomości, swoją publicystykę, swoją rozrywkę, swoich bohaterów, z którymi się zżyje i do których będzie się przyzwyczajał. 

Podcasty, podobnie jak telewizja na żądanie, to radio podane na nowo. Prawda jest taka, że podcasty przywracają właśnie złote czasy radia, które przecież większość z nas kochało (mówię to przede wszystkim do osób w podobnym do mnie wieku). Radio mojej młodości było spokojne, ciekawe, zaangażowane z charyzmatycznymi prowadzącymi i audycjami, od których nie chciało się odchodzić. Do tego było przeplatane dobrą muzyką. A teraz? Przy całym szacunku do współczesnych mediów, zdecydowana większość stacji radiowych to słaba muzyka, ogromna ilość reklam i brak tak charyzmatycznych prowadzących jak kiedyś oraz ich audycji. Brak rozmów ze słuchaczami, reportaży, opowieści. 

Czego by nie mówić o nas, odbiorcach – szukamy treści, które nas interesują. A podcasty dają nam właśnie taki wybór. O ile kilka lat temu polskie podcasty reprezentowały przede wszystkim branże rozwoju osobistego i doradztwa w zakresie marketingu, czy prowadzenia firm (z nielicznymi wyjątkami, jak np. Nerdy Nocą Kai Mikoszewskiej), tak teraz w podcastach znajdziemy wszystko. Kryminał. Opowieści. Komedię. Naukę. Wywiady. Reportaże. Bajki dla dzieci. Luźne rozmowy na KAŻDY temat. 

Mało tego, dzięki podcastom oszczędzamy to, co mamy najcenniejsze – czas. Możemy ich słuchać w międzyczasie. Pracując, sprzątając, biegając. Do tego pandemia spowodowała, że treści w internecie szukamy jeszcze częściej. 

źródło: unsplash.com

Jakie są cechy dobrego podcastu? Co daje ten format odbiorcy?

Podcast, jak żadne inne medium, jest niezwykle intymny. Słuchamy go przecież najczęściej mając w uszach słuchawki, dzięki czemu otoczenie nas nie rozprasza. Odtwarzając go często – przyzwyczajamy się do prowadzących. Zaczynamy traktować ich jak swoich znajomych. Dzięki podcastom możemy uczyć się języków, słuchać o najnowszych trendach w marketingu, poznawać metody zarządzania i prowadzenia firm czy projektów. To medium to przede wszystkim towarzysz, wnoszący do naszego życia sporo rozrywki, a jednocześnie pozwalający na oddech od codzienności i funkcjonowania w zawrotnym tempie.

Co stanowi największe wyzwanie dla twórcy treści audio? 

Jestem w stanie się założyć, że większość osób chciałaby odpowiedzieć, że technika, mikrofony, postprodukcja, dystrybucja, reklama. Nic bardziej mylnego. Największym wyzwaniem jest kreatywność. Joanna Okuniewska (autorka jednych z najpopularniejszych w Polsce podcastów – Tu Okuniewska oraz Ja i moje przyjaciółki idiotki) zaczynała bez żadnego intro, efektów dźwiękowych, filmów promocyjnych czy reklam na Facebooku. Po prostu stworzyła formaty, które są unikalne, szczere, autentyczne i ciekawe. To największe wyzwanie – nie kopiować, a stworzyć coś, co będzie Twoje lub zgodne z Twoją marką. 

Oczywiście nie wszystkie brandy są w stanie pozwolić sobie na dowolność i eksperymentowanie z formatami, ale jeśli tylko jest taka możliwość – apeluję – wypiszcie wszystkie pomysły, jakie drzemią w Waszych głowach i nie bójcie się z nich skorzystać. 

Jak pozyskać uwagę słuchacza i sprawić, by pozostał z nami na dłużej?

Nagrywając ciekawe podcasty. Tak, jak wspomniałem wcześniej – tego, czego nam wszystkim w życiu brakuje coraz bardziej to czasu. Walczą o niego wszyscy – telewizja, klasyczne radio, YouTube, Facebook, Instagram, ulubiony blog, książka, gazeta, koleżanka. Nie wspominając już o naszych najbliższych i o pracy. Jeśli czytając ten wywiad oczekujecie złotych rad, tajemnych sztuczek, trików – niestety, poza apelem o kreatywność, nie mogę ich Wam dać. 

źródło: unsplash.com

W jaki sposób marki mogą wykorzystać podcasty? Jaką wartość wnosi ten format do komunikacji?

Istnieje kilka sposobów, m.in. własny kanał, reklama w podcastach, ale też realizacja wspólnych przedsięwzięć z podcasterami. Własny kanał można traktować dwojako – jako element komunikacji zewnętrznej, ale również, szczególnie w przypadku dużych organizacji, jako świetne medium adresowane do pracowników. Najprostszym sposobem na wykorzystanie podcastów jest reklama wprost i – uwierzcie – jeżeli jest wykonana odpowiednio, potrafi przyciągnąć słuchaczy. Znane są przypadki, w których produkty reklamowane w podcaście Tima Ferrisa wyprzedawały się na pniu. 

Warto pamiętać, że podcast to medium niezależne, nieograniczone czasem, formatem, wymaganiami redakcji. To po prostu własne radio. Bez koncesji, studia i całej infrastruktury. Kto nie chciałby mieć własnego radia?

Jak dalej będzie rozwijał się rynek podcastów w Polsce? 

Będzie coraz więcej twórców i coraz więcej formatów. Kolejne firmy – w ślad za Facebookiem, dla którego produkuję serię podcastów, czy innych marek takich, jak Volkswagen, Nokia, Bank Credit Agricole – będą chciały mieć swoje własne kanały.

Trudno określić jeden format, jeden temat czy jeden pomysł, który okaże się hitem. Polska jest obecnie najszybciej rozwijającym się rynkiem podcastowym w Europie i 6. rynkiem na świecie. Tak, tak – jesteśmy relatywnie dużym krajem, w którym ludzie przyzwyczaili się do korzystania z treści na żądanie. Rozwój ten jeszcze długo się nie zatrzyma. Jesteśmy na początku podcastowej rewolucji. 

źródło: unsplash.com

Zdradzi Pan nam swoje podcastowe TOP5? :)

Z przyjemnością. Podcast, od którego zaczynałem i który nieustannie darzę ogromną sympatią, to The Tim Ferris Show. Niesamowici goście, historie biznesów, artystów, sportowców. Tim w fantastyczny sposób buduje porozumienie z rozmówcą, dzięki czemu jego audycje to nie sztampowe wywiady, ale raczej spotkania z ludźmi, którzy chcą opowiedzieć o tym, co dla nich najważniejsze. Ma się wrażenie, jakby towarzyszyło się im w kameralnym spotkaniu w kawiarni. Polecam.

Z serii reportaży, moim ostatnim odkryciem jest podcast Michała Kukawskiego, który na zlecenie Papaya Rocks stworzył Odpowiednik. Ten wyjątkowy format przenosi słuchacza w inny świat. Michał w roli narratora sprawdza się znakomicie i tworzy wyjątkowy klimat słuchowiska, do którego chce się wracać. 

Jeżeli chodzi o inne formaty reportażowe, to polecam The Missing Crypto Queen – podcastowy zapis dziennikarskiego śledztwa dotyczącego jednej z największych afer ostatnich lat, której wyłudzono miliardy dolarów. Dokonano tego obiecując ludziom na całym świecie szybki zysk, pod jednym tylko warunkiem, zakupu rzekomego następcy BitCoina – kryptowaluty OneCoin. 

Trudno mi ograniczyć się do pięciu tytułów. Jest wiele znakomitych podcastów – również w Polsce. Marta Niedźwiecka i jej podcast O Zmierzchu. Maciek Filipkowski i Zaprojektuj Swoje Życie. Piotrek Peszko i Podcast Rowerowy. Marcin Myszka i legendarne już Kryminatorium. Foot Truck Live – czyli rozmowy o europejskich ligach piłkarskich. Yes Was Podcast. Jeden z najstarszych podcastów w Polsce, czyli Mała Wielka Firma Marka Jankowskiego. 8:10 Gazety Wyborczej. Polityka Insight. Imponderabilia Karola Paciorka. Dział Zagraniczny Maćka Okraszewskiego. 

Pojawia się coraz więcej, coraz ciekawszych tytułów. O ile jeszcze jakieś dwa lata temu byłem przekonany, że czas boomu na podcasty dopiero nadejdzie, tak dzisiaj wiem, że podcasty wchodzą na salony. 

Na koniec jeszcze uwaga. Wiele osób, które spotykam pyta mnie – Karol, jak słuchać podcastów? Odpowiedź jest bardzo prosta – w telefonie. Każdy iPhone ma zainstalowaną fabrycznie aplikację Podcasty. Każdy telefon z Androidem posiada aplikację Google Podcasts. Słuchać można również na Spotify oraz w kilkunastu innych popularnych aplikacjach. Spróbujcie, a nie będziecie żałować!

Dziękuję za rozmowę i podcastowe polecenia!  

Wielkie dzięki za spotkanie i poruszenie podcastowego tematu. Dodam jeszcze, że wielkimi krokami zbliża się kolejna rewolucja, która nosi imiona Siri, Alexa i Google Asystent. Smart speakery będą potrzebowały contentu audio, czyli podcastów, równie mocno jak muzyki. A uwierzcie mi, że już niedługo pojawią się one w większości polskich domów. Ale to temat na następną naszą rozmowę.

Pozdrawiam wszystkich serdecznie i pamiętajcie – słuchajcie podcastów! :)

Karol Stryja

Karol Stryja

Właściciel studia podcastowego The Podcast Makers. Autor podcastu Zawodowcy. Producent najnowszej serii podcastów polskiego Facebooka. Orędownik rewolucji głosowej, która właśnie się zaczęła.