raport "Cyfrowe dzieciństwo. Jak chronić dziecko w sieci?"

Współcześni rodzice zmagają się z wieloma wyzwaniami. Rozwój technologii z pewnością daje wiele możliwości, ale i niesie ze sobą ryzyko. Jak wychować dziecko w cyfrowym świecie? W jaki sposób rozmawiać z nim o zagrożeniach? Co zrobić, aby zapewnić mu bezpieczeństwo? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w najnowszym raporcie „Cyfrowe dzieciństwo. Jak chronić dziecko w sieci?”.

Cyfrowy świat: love-hate story

Chyba nikt z nas nie ma już wątpliwości, że nie sposób cofnąć tego, jak ogromną rolę odgrywają w obecnym świecie internet i serwisy społecznościowe. Wskutek tego młodzi użytkownicy, ucząc się przez obserwację, czerpią z nowego obrazu rzeczywistości jakim są nasze oczy wpatrzone w ekrany smartfonów, tabletów czy komputerów.

Dla ilu z nas pierwszą czynnością po przebudzeniu jest sięgnięcie po smartfona i rozbudzenie się w towarzystwie Facebooka lub Instagrama? Kto z nas nigdy nie chwycił za telefon widząc piękny zachód słońca, aby go upamiętnić i podzielić się nim na Stories? Ilu z nas wymienia wiadomości ze znajomymi każdego dnia? Szukamy w sieci informacji, inspiracji, znajomości, bodźców do działania, treści, które poprawią nam humor lub odpowiedzą na nurtujące nas pytania. Pewne działania wydają nam się naturalne, nie zastanawiamy się nad nimi i wykonujemy je automatycznie, zapominając, że najmłodsi uczą się na podstawie tego, co widzą. A dzieci widzą naszą relację z technologiami i nie znają innego świata niż ten z internetem.

1/4 doby w sieci

Pandemiczne okoliczności sprawiły, że internet jeszcze bardziej niż dotychczas stał się dla dzieci przestrzenią do nauki, rozrywki, nawiązywania relacji, szukania pomysłów i informacji czy dzielenia zainteresowań. Według badania „Zdalne nauczanie a adaptacja do warunków społecznych w czasie epidemii koronawirusa”, po zamknięciu szkół prawie połowa uczniów (49,5%) korzysta w dni robocze z internetu 6 godzin lub więcej. To ponad ¼ doby przeznaczona na aktywność w sieci!

Nie powstrzymamy tego, aby młodzi użytkownicy wkraczali w ten świat i czerpali jego korzyści. Możemy jednak pomóc im, krok po kroku, poznawać jego blaski oraz cienie i stać się zaufanymi towarzyszami tej podróży. Mamy nadzieję, że wsparciem w tym będzie nasz poradnik.

Z najnowszego raportu „Cyfrowe dzieciństwo. Jak chronić dziecko w sieci?” dowiesz się:

• kiedy młody internauta może zacząć korzystać z serwisów społecznościowych,
• co robią cyfrowi giganci, aby chronić najmłodszych odbiorców,
• jakie blaski i cienie mają internetowe challenge’e,
• dlaczego rodzice dokumentują życie swoich dzieci w sieci i jakie zagrożenia z tego płyną,
• jak social media wpływają na samoocenę, rozwój emocjonalny i zdrowie młodych internautów,
• jak internet może burzyć bariery, a dzieci niepełnosprawne wpływać na swoich rówieśników,
• w jaki sposób zapewnić bezpieczny dostęp do sieci i kontrolować aktywności online,
• jakie zagrożenia najczęściej spotykają na swojej drodze młodzi użytkownicy,
• co zrobić, aby zabezpieczyć siebie i swoją rodzinę przed wyciekiem danych,
• jak nie dać się oszukać i nie paść ofiarą cyberprzestępców.

O czym jeszcze przeczytasz w naszym raporcie?

źródło: shutterstock.com

Mamo, Tato – czy mogę już korzystać z Facebooka?

Wedle raportu Digiral 2021: Global overview report, liczba użytkowników social media w Polsce wzrosła o 2,5 mln (11%) od 2020 roku. Szacuje się, że już 84,5% populacji Polski korzysta z internetu, a 68,5% z serwisów społecznościowych. Social media stoją przed użytkownikami otworem. O ile, zgodnie z regulaminem, osiągną oni odpowiedni próg wiekowy. W większości jest to 13 lat, lecz niektóre z nich wymagają 16 lat. Facebook, Instagram, TikTok, YouTube i inne platformy oferują szereg możliwości i same podejmują działania, które mają pomóc zapewnienie nieletnim użytkownikom bezpieczeństwa. Ograniczają ustawienia prywatności, uniemożliwiają korzystania z poszczególnych funkcji lub pozwalają na kontrolowanie czasu spędzanego na użytkowaniu aplikacji.

Co więcej, w social mediach znajdziemy wiele challenge’y. Te wirtualne zabawy szybko rozprzestrzeniają się w sieci, są przekazywane przez użytkowników i mają różne motywacje. Niestety, wyzwania mogą wiązać się uleganiu presji rówieśników i podejmowaniu aktywności, które nie myśląc o ich możliwych skutkach. O każdym z serwisów przeczytanie w artykule “Mamo, Tato – czy mogę już korzystać z Facebooka?”, a z materiału Aliny Fijałkowskiej “Czy zawsze warto być trendy?” dowiecie się o różnych obliczach internetowych challenge’y i związanych z nimi zagrożeniach.

#sharenting

Sharenting jest zjawiskiem, które możemy zaobserwować w sieci na ogromną skalę. Dzielenie się swoim rodzicielstwem w internecie budzi różne emocje. Wedle raportu “Sharenting po polski, czyli ile dzieci wpadło do sieci” już 40% rodziców dokumentuje w social mediach dorastanie swoich pociech. Wielu z nich traktuje to jako archwizację wspomnień, sposób pokazania światu swojej radości z posiadania dziecka czy dzielenie się blaskami i cieniami rodzicielstwa. Niestety, jest także druga strona medalu, o której na co dzień nie myślimy. Tego typu materiały wizualne czy dane mogą wpaść w niepowołane ręce i zostać wykorzystane. Jak mądrze dzielić się wizerunkiem dziecka w sieci, aby nie narażać go na niebezpieczeństwo? Na ten temat przeczytacie więcej na stronach 29-35 naszego raportu.

źródło: shutterstock.com

Rozwój społeczny i emocjonalny w nowej rzeczywistości

Z jednej strony w czasie pandemii portale społecznościowe były dla wielu osób ratunkiem przed samotnością i sposobem na utrzymanie relacji z bliskimi czy znajomymi. Z drugiej strony, znajdziemy w nich mnóstwo treści, które nie są odpowiednie dla najmłodszych użytkowników i mogą mieć na nich negatywny wpływ.

Rozróżnienie tego, co dzieje się online i offline może być dla młodego użytkownika wyzwaniem. Nastolatek dopiero uczy się myślenia abstrakcyjnego. Co więcej, jego samoocena może zależeć od porównań z innymi czy popularności w social mediach. Dlatego na rodzicach i opiekunach spoczywa ogromna odpowiedzialność, aby wspierać je w tym, dbać o poprawny rozwój oraz obserwować jego nawyki.

Psycholog Tamara Pielas przygotowała do naszego raportu artykuł o ciemnych stronach social media, czyli zagrożeniach i zdrowiu psychicznym dzieci. Poddaje rodzicom i opiekunom kilka zagadnień do refleksji i radzi, jak wspierać pociechy w cyfrowym świecie. Z kolei Karolina Żyłowska porozmawiała z rodzicami osób z niepełnosprawnością o tym, jak dzieci i młodzież z niepełnosprawnościami odnajdują się w wirtualnej przestrzeni i wpływają na swoich rówieśników.

źródło: shutterstock.com

Niebezpieczne zjawiska w sieci

Phishing, pedofilia, szantaż, cyfrowy kidnapping czy luki bezpieczeństwa – to tylko kilka zagrożeń, jakie mogą napotkać w sieci dzieci. Młodzi użytkownicy nie potrafią jeszcze świadomie zadbać o swoje ustawienia prywatności, bezpieczeństwo sieci czy rozpoznać, za jakimi treściami może kryć się wirus. Podwójnym ryzykiem takiego stanu rzeczy jest to, że w wielu przypadkach korzystają oni z urządzeń swoim rodziców. Tych samych, na których dokonywane są przelewy bankowe, odbierane maile czy zapamiętane logowania do różnych profili.

Przy obecnych możliwościach, dostępnych aplikacjach i oprogramowaniach rodzic, nie będąc specjalistą IT, jest w stanie zapewnić sobie i swojej rodzinie bezpieczeństwo urządzeń i sieci. O ochronie danych, VPN-ach, kontroli rodzicielskiej, bezpieczeństwie stron i sposobach na ich weryfikację przeczytacie w materiałach Adriana Paradowskiego, Radka Kowalika oraz Mateusz Wiatrzyka i Pawła Otlewskiego z CyberFolks.pl.

Eksperckich wypowiedzi do naszego raportu udzielili m.in. kierownik funkcjonującego w NASK zespołu Dyżurnet.pl Martyna Różycka, asystent w Zakładzie Psychologii Ekonomicznej i Psychologii Organizacji Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego Magadalena Iwanowska, prawniczka i autorka bloga MamaPrawniczka.pl Marzena Pilarz-Herzyk, ekspertka Uniwersytetu SWPS dr Marta Bierca, doradca z zakresu architektury oprogramowania, e-commerce i cyberbezpieczeństwa Sergiusz Diundyk, dyrektor biura komunikacji z mediami Kaspersky Lab Polska Piotr Kupczyk, zastępca rzecznika prasowego UODO Ewelina Janczylik-Foryś, a także twórcy internetowi – CeZik oraz autorki bloga AniaMaluje i Lovingit.pl.

Partnerem merytorycznym raportu jest agencja full service content marketing ContentHouse. Partnerami publikacji są Business Centre Club, Stowarzyszenie Content Marketing Polska oraz Izba Gospodarki Elektronicznej.

Grzegorz Miłkowski, redaktor naczelny SOCIALPRESS o najnowszej publikacji:

Grzegorz Miłkowski

Poradnikiem „Cyfrowe dzieciństwo” podpowiadamy, jak wychowywać mądrego e-obywatela, który będzie sprawnie i – przede wszystkim – bezpiecznie poruszał się po cyfrowej rzeczywistości. Sieć pełna jest zagrożeń, które czyhają na nieuważnych użytkowników. Nawet bardziej świadomi internauci dają się złapać na haczyki, np. phishingowe, co może skończyć się wyciekiem danych, mniej lub bardziej wrażliwych, a w skrajnych przypadkach nawet poważnymi stratami finansowymi. Dorośli nie są bezpieczni online, a co dopiero dzieci, które – często bez odpowiedniego wsparcia merytorycznego ze strony starszych – korzystają z globalnej sieci.