źródło: shutterstock.com

Czytasz właśnie artykuł poradnikowy w ramach kampanii edukacyjnej „Bezpiecznie, świąteczne zakupy Seniora”. Zobacz więcej treści poradnikowych i zadbaj o komfortowe, bezpiecznie zakupy swoje oraz swoich bliskich, szczególnie Seniorów. 

Im bliżej Świąt, tym bardziej każdy z nas jest pochłonięty poszukiwaniem wymarzonych prezentów, wybieraniem przepięknych dekoracji i zakupem pysznych smakołyków. Przy tym wszystkim łatwo zapomnieć, że okres przedświąteczny to także czas wzmożonej aktywności oszustów, grasujących również w internecie. Podczas zakupowego szaleństwa warto zachować czujność i uważać na tych, którzy chcą się wzbogacić naszym kosztem. Poświęć kilka minut, by dowiedzieć się, jak bezpiecznie robić zakupy przez internet.

Weryfikacja danych sprzedawcy

Jak często kupujesz domki dla lalek, figurki superbohaterów, nowoczesne gadżety komputerowe, luksusowe perfumy albo ekskluzywne szkatułki na pióra? Prawdopodobnie tak wiele osób – okazyjnie. Dlatego w poszukiwaniu idealnych prezentów dla bliskich niejednokrotnie trafiasz do e-sklepów, do których normalnie nie zaglądasz i poszukujesz promocji na rzeczy, które na co dzień Cię nie interesują. Niestety z racji tego, że w pewnym sensie wchodzisz na nieznany teren, jesteś łatwą ofiarą dla oszustów internetowych. Tym samym, zanim zamówisz zestaw kreatywny z ciastoliną czy stojak na słuchawki gamingowe z oświetleniem RGB dla wnuków, sprawdź wiarygodność sklepu internetowego. Jak to zrobić?

Zacznij od sprawdzenia danych sprzedawcy. Każdy uczciwy przedsiębiorca publikuje na swojej stronie www takie informacje jak pełna nazwa firmy, adres siedziby, dane kontaktowe, NIP, REGON itp. Należy ich szukać w zakładce kontakt, w stopce lub/i w regulaminie sklepu. Istnienie firmy możesz bez trudu potwierdzić, wyszukując ją w rejestrze CEIDG lub w wyszukiwarce KRS.

Pamiętaj, że sklep internetowy musi spełniać szereg wymogów formalnych, dlatego na stronie powinien widnieć regulamin i polityka prywatności. Nie powinno też zabraknąć informacji o sposobie dostawy towaru, metodach płatności, prawie do odstąpienia od umowy i zwrotach etc. Oczywiście zawsze istnieje możliwość, że oszust skopiował na swoją stronę cudze dane i podszywa się pod inny podmiot, dlatego na tym nie można zakończyć weryfikowania wiarygodności sklepu internetowego.

Sprawdzenie adresu e-sklepu i certyfikatu SSL

Sprawdzając e-sklep, zwróć uwagę na adres internetowy, upewniając się, czy strona sklepu jest szyfrowana i posiada certyfikat SSL. Jak to rozpoznać? W pasku adresu powinna pojawić się zielona lub szara kłódka, a sam adres powinien zostać poprzedzony prefiksem https://. Warto kliknąć kłódkę i sprawdzić, dla jakiej firmy certyfikat został wydany, a zatem czy nie jest kradziony.

Obecność certyfikatu SSL jest niezwykle ważna, gdyż to on zapewnia poufność danych poprzez ich szyfrowanie, a każdy solidny e-sklep dba o bezpieczeństwo klientów, którzy dokonują w nim transakcji.

Wybór bezpiecznych metod płatności

Niezwykle ważnym wyznacznikiem wiarygodności e-sklepu jest obecność szerokiej gamy bezpiecznych metod płatności. Czy wiesz, że aż 78% kupujących online przyznaje, że czuje się bezpieczniej, gdy rozpoznaje podmiot, który przetwarza płatności w sklepie internetowym? Słusznie, bowiem zgodnie z polskim prawem operatorzy płatności są zobligowani do weryfikacji partnerów, z którymi rozpoczynają współpracę. Jak wynika z badania „Zachowania e-konsumentów w Polsce w 2022 r.”*, wśród osób znających markę PayU poziom poczucia bezpieczeństwa jest nawet wyższy, bo aż 80% potwierdza, że obecność płatności PayU w e-sklepie sprawia, że mają większe zaufanie do zakupów w tym miejscu. Jest to wyraźny sygnał dla sklepów, że wybór właściwego partnera obsługującego płatności może przełożyć się na pozytywne doświadczenie konsumenta.

Kwestia wyboru bezpiecznych metod płatności jest na tyle istotna, że jak pokazały badania PayU ponad połowa kupujących (58%), którzy dokonali zakupu przez internet w okresie od stycznia do lipca 2022 r., deklaruje, że zawsze zwraca uwagę na to, jaka firma jest operatorem ich płatności podczas zakupów online. 67% e-konsumentów, którzy znają PayU, korzysta z tego systemu od pierwszych doświadczeń z zakupami w internecie.

Od 20 lat łączymy możliwości sklepów internetowych z potrzebami kupujących online, zapewniając bezpieczny i wygodny transfer środków pomiędzy obiema stronami transakcji zakupowej. Pomagamy e-sklepom wprowadzać nowe rozwiązania płatnicze, a wyniki naszego badania są dowodem na to, że konsumenci dostrzegają i doceniają obecność PayU w procesie zakupowym – mówi Joanna Pieńkowska-Olczak, prezes PayU.

Pamiętaj, że zawsze, gdy korzystasz z bezpiecznych metod płatności, możesz wnieść odwołanie w razie nieprawidłowości dotyczących rozliczenia lub skorzystać z procedury chargeback, w przypadku płatności kartą. Takiej możliwości nie ma, gdy sprzedawca umożliwia dokonywanie zapłaty wyłącznie tradycyjnym przelewem na wskazane konto bankowe, tym bardziej że rachunek bankowy nie musi być wcale prowadzony przez bank działający w Polsce.

Zapoznanie się z opiniami o sklepie internetowym

Zanim dokonasz po raz pierwszy zakupu w wybranym sklepie internetowym, dowiedz się także, co o nim mówi się w sieci. Szukaj informacji w wyszukiwarce Google, w mediach społecznościowych i na forach internetowych. Pojedyncze negatywne komentarze, na tle wielu pozytywnych opinii nie powinny Cię martwić, ale liczne niepochlebne recenzje lub ich zupełny brak to przesłanka do rezygnacji z zakupów.  Pamiętaj również, aby przeglądając opinie zwracać uwagę nie tylko na treść, ale też na daty publikacji wpisów. Nagły wysyp pozytywnych recenzji z podejrzanych kont może świadczyć o pozorowaniu wizerunku wiarygodnej firmy. Z kolei długa przerwa w publikowaniu opinii może być wynikiem próby wykorzystania pozytywnej historii i potencjału nieaktywnych przez pewien czas domen internetowych. Nie przywiązuj też zbyt dużej wagi do recenzji umieszczonych bezpośrednio na stronie e-sklepu, gdyż o tym, jakie treści się tam znajdą decyduje sam sklep, a zatem przytoczone opinie mogą być całkowicie fałszywe.

Detale, które powinny wzbudzić czujność

Poruszając się po stronie sklepu internetowego, zwróć uwagę na sposób prezentacji oferty. Solidny sklep internetowy nie pozwoli sobie na publikowanie treści z błędami językowymi oraz ze złej jakości grafikami. Oceń, jak duży asortyment udostępnia sklep. Tysiące pozycji oferowanych przez mało znaną firmę z całą pewnością budzi podejrzenia, podobnie jak niewielki asortyment dla marki, która sugeruje, że jest wielką, rozpoznawalną na świecie firmą. Niepokojące powinny być też dla Ciebie zbyt atrakcyjne ceny, znacznie odbiegające od wartości rynkowych oraz ceny poniżej rzeczywistej wartości towaru. Możesz to sprawdzić między innymi za pomocą popularnych porównywarek cen. Sygnałem alarmowym powinna być też trudność ze znalezieniem danych teleadresowych oraz niemożność nawiązania bezpośredniego kontaktu z przedstawicielami sklepu.

Przejście wszystkich tych kroków może wydawać się pracochłonne, ale tak naprawdę wystarczy dosłownie chwila i kilka kliknięć, aby ocenić, czy sklep jest godny zaufania. Zachowanie ostrożności i przestrzeganie elementarnych zasad bezpieczeństwa podczas dokonywania zakupów sprawią, że świąteczne (i nie tylko) zakupy będą prawdziwą przyjemnością.

Jeśli coś Cię zaniepokoi – nie ryzykuj. Gwarantujemy, że istnieje wiele innych sklepów internetowych, w których możesz składać zamówienia bez obaw. A co jeśli już jest za późno i podejrzewasz, że cyberprzestępcy skorzystali z Twojej niewiedzy, ufności lub pośpiechu?

Co zrobić w przypadku podejrzenia oszustwa?

W przypadku podejrzenia oszustwa trzeba działać szybko, nie tylko ze względu na siebie, ale też na innych, którzy również mogą stać się ofiarami cyberprzestępców. Dlatego najpierw należy złożyć na policji zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, opisując przebieg zakupu, z uwzględnieniem dat i kwot dokonanych transakcji oraz danych podejrzanego e-sklepu. Nie usuwaj korespondencji mailowej, potwierdzeń płatności i innych potencjalnych dowodów oszustwa. Oprócz złożenia zawiadomienia na policji pamiętaj, by poinformować o problemie swój bank. Dzięki temu zyskasz szansę na odzyskanie swoich pieniędzy. O nieuczciwości sklepu internetowego możesz też powiadomić Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej. Na koniec poświęć chwilę, aby opisać w internecie swoje doświadczenia lub poproś o to kogoś bliskiego. Nie należy się wstydzić. Tylko mówiąc głośno o nierzetelnych firmach, można uchronić innych przed podobnymi błędami, które skutkują stratą nerwów i pieniędzy. Warto walczyć o to, by internet był miejscem, w którym można robić zakupy bezpiecznie.

*Badanie „Zachowania e-konsumentów w Polsce w 2022 r.”, opublikowane przez PayU we wrześniu 2022 roku.

Partnerem poradników w sekcji “Bezpieczne, świąteczne zakupy seniora” jest PayU.