Instytut Monitorowania Mediów w ramach raportu Kompas Social Media sprawdził, jakie błędy językowe Polacy popełniają w internecie i mediach społecznościowych. Na podstawie propozycji internautów IMM opracował listę najczęściej popełnianych i najbardziej rażących pomyłek oraz niezręczności językowych, a następnie pod jej kątem przeanalizowano polskojęzyczne zasoby sieci.

Największą ilość błędów wykazano na Facebooku, co dowodzi, że piszemy tam często nieskładnie i niedbale. W raporcie uwzględniono też serwisy photoblog czy ask.fm, w których również dostrzeżono sporo poślizgnięć językowych.

IMM/ fot. mat. prasowe

12 błędów, których należy unikać

1. Pleonazmy, czyli wyrażenia złożone z wyrazów o takim samym znaczeniu (np. „dzień dzisiejszy”, „okres czasu”, „cofać do tyłu”) [43,56%]
2. „Napewno” (zamiast: na pewno) [30,78%]
3. „Wziąść” (zamiast: wziąć) [6,17%]
4. „Spowrotem” (zamiast: z powrotem) [5,66%]
5. „Dlatego bo, dlatego ponieważ” (zamiast: bo, ponieważ) [4,08%]
6. „W każdym bądź razie” (zamiast: w każdym razie) [3,86%]
7. „Ubrać buty, sukienkę, spodnie” (zamiast: wkładać) [2,64%]
8. „Z tąd, Z tamtąd” (zamiast: stąd, stamtąd) [1,94%]
9. „Po najmniejszej linii oporu” (zamiast: po linii najmniejszego oporu) [0,53%]
10. „Większa i mniejsza połowa” (zamiast: większa i mniejsza część) [0,38%]
11. „W cudzysłowiu” (zamiast: w cudzysłowie) [0,31%]
12. „Włanczać” (zamiast: włączać) [0,10%]

IMM/ fot. mat. prasowe

Według Mirosława Bańko, profesora Uniwersytetu Warszawskiego i redaktora słowników języka polskiego wydawanych przez PWN, nie wszystkie pleonazmy są błędem językowym. „Dzień dzisiejszy” to urzędnicze sformułowanie, które przeniknęło do języka codziennego, natomiast trudno uznać za pleonazmy zwroty typu: „fakt autentyczny” (por. fakt medialny) bądź kartka papieru. Z kolei wyrażenia: „w każdym bądź razie”, „większa i mniejsza połowa” są dozwolone w użyciu potocznym w pewnych sytuacjach, niepoprawne jednak w formie pisemnej.

Autorem badania jest Łukasz Jadaś z Instytutu Monitorowania Mediów. Raport wykonano na podstawie analizy ponad 125 tysięcy materiałów z polskojęzycznej części internetu wraz z ogólnodostępnymi wpisami w mediach społecznościowych dostarczonych przez Instytut Monitorowania Mediów. Zbadano publikacje internetowe, w których pojawiły się wybrane błędy językowe. Listę błędów do analizy opracował autor raportu na podstawie sugestii internautów – fanów na fanpage’ach Poprawnej Polszczyzny oraz Instytutu Monitorowania Mediów. Pod uwagę brane były materiały opublikowane od 1 stycznia do 15 maja 2014 r.