Aktywności pod naszymi zdjęciami wpływają także na naszą pewność siebie. Pojawiające się polubienia i chwalące zdjęcie komentarze sprawiają, że czujemy się docenieni. Działa to rzecz jasna w obie strony, jednak skupiając się na pozytywach – publikowanie krok po kroku swojego wizerunku przez osobę, która dotąd nie miała śmiałości pokazać się w social media i pozytywny odbiór mogą korzystnie wpłynąć na nasze postrzeganie własnego “ja”. Wedle raportu RSPH-YHM Social Media & Mental Health Report pozwala nam na autoekspresję, uzewnętrznienie się i otrzymanie emocjonalnego wsparcia. Ponadto, wśród trendów obowiązujących w aplikacji coraz częściej znajdują się takie, które pokazują, że nikt z nas nie jest doskonały i warto mieć do siebie dystans. Jednym z nich jest przełamujący schemat idealnych selfie i ukazujący podwójny podbródek #chinning, o którym pisaliśmy w listopadzie.

Podglądanie życia celebrytów

Innym aspektem, za jaki cenimy Instagram jest łatwy dostęp do profili celebrytów i osób publicznych, które cenimy. Dzięki aplikacji, niczym przez dziurkę od klucza, możemy podglądać ich codzienność. Hashtagi i znaczniki lokalizacji dostarczą informacji o tym, gdzie aktualnie się znajdują, a na Instagram Stories zobaczymy relacje z ich życia codziennego. Dzięki hashtagowi #TBT zyskujemy zaś niebywałą okazję do obejrzenia ich zdjęć z dzieciństwa. Efemeryczne treści, które nas angażują, a im samym pozwalają na większą spontaniczność, sprawiają z kolei, że możemy stać się obserwatorami różnych sytuacji, przeżywać z nimi ważne momenty i być świadkami ich bieżących reakcji.

fot. bank zdjęć unsplash.com

Źródło inspiracji i motywacji

Dzięki mediom społecznościowym możemy inspirować innych, jak i sami czerpać pomysły na podróże, stylizacje, makijaże, wystroje wnętrz, prezenty i inne. Szczególnie ważnym trendem jest z tej perspektywy fotografia kulinarna. Komu z Was nigdy nie pociekła ślinka na widok tego, co znajduje się na zdjęciu z hashtagiem #foodporn lub #foodstagram? Na Instagramie znajdziemy miliony zdjęć, które mogą dostarczyć nam pomysłów na przygotowanie i podanie dań, także tych fit. W aplikacji nie brak bowiem profili promujących zdrowy tryb życia i zdjęć osób, które przeszły przemianę lub pokonały chorobę i chcą zmotywować do walki inne osoby. Instagram to także zachwycające fotografie z mniejszych i większych podróży, dzięki którym odnajdujemy nowe miejsca, które chcielibyśmy z pewnością w przyszłości odwiedzić. Może to motywować do pracy czy nauki i zdobywania środków na kolejne, mniej lub bardziej egzotyczne wyjazdy.

Negatywny wpływ na psychikę

Istnieje także druga strona medalu, czyli darkside Instagrama. Wszystkie te działania, które opisaliśmy powyżej mogą mieć pozytywny wpływ na nasze życie, jednak i stanowić przyczynę wielu negatywnych emocji. Jak wskazują  brytyjskie badania, o których pisaliśmy w maju, aplikacja w największym stopniu wpływa negatywnie na naszą psychikę. W swoim oddziaływaniu przewyższa Facebooka, Twittera, Snapchata i YouTube’a. W znacznym stopniu powoduje ona, że źle postrzegamy swoje ciało, mamy lęki i depresję, czujemy się samotni i cierpimy na FOMO, czyli lęk przed przegapieniem informacji.

Krytyczne postrzeganie siebie

Udostępniane zdjęcia z dalekich podróży czy wykwintnych kolacji powodują, że wpadamy także w poczucie, że w naszym życiu czegoś brakuje. Zdjęcia perfekcyjnie zbudowanych modelek i szczupłych instagramowiczek sprawiają, że czujemy niechęć do własnej osoby i własnego ciała, przez co spada nasza samoocena i ślepo chcemy dążyć do perfekcji. W natłoku idealnych zdjęć w naszej głowie giną wszystkie atuty, a na wierzch wychodzą wady i nieracjonalne porównania do innych. Widoczne w aplikacji kanony piękna wzmagają w nas obsesyjną chęć do zmian, które wynikają z przeświadczenia, że to konieczne, a nie że sami, dobrowolnie tego chcemy. Negatywne komentarze i ujawniający się hejt spiętrzają te emocje i utwierdzają nas w przekonaniu, że jesteśmy niedoskonali i czas za wszelką cenę to zmienić. Efektem takich myśli są olbrzymie, utrudniające normalne funkcjonowanie kompleksy oraz choroby takie jak anoreksja czy bulimia, które rzekomo miałyby w jakiś sposób pomóc nam w zbliżeniu się do pokrytego instagramowym filtrem ideału.

Narcyzm

Badania LendEDU pokazują, że Instagram jest najbardziej narcystycznym medium społecznościowym. Daleko w tyle pozostaje za nim Facebook, Snapchat czy Twitter. W aplikacji znajdziemy wiele profili, których właściciele są mają obsesję na punkcie własnego wyglądu i publikują rekordową liczbę selfie. 78% badanych zadeklarowało także, że zna kogoś, kto usunął swoje zdjęcie tylko dlatego, że nie uzyskało ono wystarczającej liczby polubień. Sygnalizuje to, że lajki i komentarze na profilu mogą być traktowane w kategorii osiągnięć, a ich brak być na tyle niesatysfakcjonujący, że konieczne jest usunięcie całej zawartości posta.

Uzależnienie

Aplikacja jest uzależniająca do tego stopnia, że jej użytkownicy zanim rozpoczną konsumpcję posiłku myślą o tym, aby wrzucić jego zdjęcie na Instagrama. Wybierając cel podróży kierują się tym, czy jest na tyle wyjątkowy, aby zrobione zdjęcia prezentowały się w aplikacji. Poświęcamy w ten sposób nie tylko swój czas, ale i relacje z innymi. Nie każdy bowiem czuje potrzebę komunikowania się w taki sposób, a ciągłe robienie zdjęć kawy, na którą po długiej przerwie udaliśmy się z bliskim znajomym może sprawić, że poczuje się on lekceważony. Uzależnieni od aplikacji możemy nie dostrzegać negatywów płynących z naszych działań, zacząć traktować każdą aktywność jako pretekst do posta na Instagrama, przez co zatracamy jej wartość i inne, płynące z niego dla nas korzyści. Co więcej, tuż po tym jak tylko otworzymy rano oczy, jak i w niedługich odstępach czasowych podczas dnia przęglądamy najnowsze posty w aplikacji – a wszystko to po to, aby nie przegapić nowych postów influencerów lub znajomych. Łapiemy się również na tym, że zapominamy, jak wyglądało nasze życie przed mediami społecznościowymi i Instagramem.

Zniekształcony obraz rzeczywistości

To, co widzimy na Instagramie zachwyca nas i wydaje się być prawdziwe. Wydaje się, bowiem za każdym zdjęciem kryje się jakaś historia – każda podróż i zrealizowane marzenie wymagają pracy, nakładów i zachodu. Przeglądając Instagrama niejednokrotnie mamy jednak poczucie, że innym przychodzi wszystko łatwiej, czasami wręcz spada im to z nieba, a nie myślimy ile kosztowało to wysiłku. Ile razy zdarzyło Wam się poczuć zazdrosnym na widok zdjęć z luksusowych wakacji koleżanki lub wideo z najnowszym samochodem znajomego?

Często zapominamy, że #instalife to tylko autoprezentacja i wycinki rzeczywistości, które zdecydowali się pokazać użytkownicy. Nikt z nas nie chciałby eksponować swoich słabości i porażek, lecz chętnie udostępnimy to co dobrego nas spotyka i jest wyjątkowe. Niestety wpadamy w pułapkę – wspomniane wycinki traktujemy jako całościowy obraz czyjejś osoby i czyjegoś życia, przez co czujemy się niespełnieni, a nasze postrzeganie świata i innych ludzi jest nieadekwatne do realiów. 

Kochać i nienawidzić jednocześnie?

Wpływ mediów społecznościowych na nasze życie to przedmiot wciąż trwających badań. Kiedyś postrzegane w kategorii rozrywki, z przymrużeniem oka. Dziś traktowane jako niezwykle ważne zagadnienie wpływające bezpośrednio na nasze życie i psychikę. Instagrama można kochać i nienawidzi, a często oba uczucia towarzyszą nam jednocześnie. Korzystamy z aplikacji, jesteśmy jej fanami, ale dostarcza nam ona negatywnych emocji, powoduje zazdrość i niskie poczucie wartości. Kluczem do tego, aby korzystać z medium możliwie najmniej inwazyjnie jest zrozumienie tego, że to, co widzimy na wyświetlaczu smartfona nie jest bezpośrednio odbiciem rzeczywistości, a jedynie jej elementem. Nie powinno do determinować postrzegania własnej osoby i decydować o tym, jak wygląda nasze życie. Wydaje się więc, że tylko nasz zdrowy rozsądek jest w stanie zrównoważyć szale miłości i nienawiści do Instagrama.